« : Kasım 12, 2010, 10:16:53 ÖS » |
|
http://www.delinetciler.net/forum/psikoloji-kisisel-gelisim/30945-psikoloji-nedir.html TANIMI VE BİLİM OLARAK PSİKOLOJİNİN DOĞUŞU
PSİKO + LOJİ = PSİKOLOJİ
(psyche) (logos) Psikoloji ye dair ilk izler başta Aristo olmak üzere eski Yunan filozofla rının yaşamın doğası'na dair bıraktıkları yazılara dayanıyor. Aristo'nun psyche yani psiko kavramıyla hayatın özüne gönderme yapmasından sonra terim Yunanca'ya zihin anlamında kazandırılıyor. Psikoloji kavramı ise, işte bu psiko terimiyle, Yunanca'da bilim anlamına gelen loji teriminin birleşimiyle ortaya çıkıyor. Yani ZİHİN BİLİM!
GÜNÜMÜZDE PSİKOLOJİ Bugünse, psikoloji davranış ve zihinsel işleyişlerin bilimi olarak tanımlanıyor.
Öyleyse, bu tanımdan da anlaşılabileceği üzere psikoloji tanımında üç anahtarımız var: 1.) bilim 2.) davranış 3.) zihinsel işleyişler
DAVRANIŞ NEDİR?
Davranış, bir kişinin dışarıdaki diğer insanlarc a da doğrudan doğruya gözlemlenebilecek tüm eylemleri ni tanımlıyor.
Örneğin; *Yürümesi *Konuşması *Yüz ifadeleri
ZİHİNSEL İŞLEYİŞLER NEDİR?
Zihinsel işleyişlerse, diğerlerince doğrudan doğruya gözlemlenemeyecek kişiye özel düşünce, duygu, hırs ve güdüleri kapsıyor. Zihinsel işleyişler kişiye özel ve diğerlerince gözlemlenemez olduklarından, psikologl arın izledikle ri bir yol da kişinin topluluk içindeki davranışlarını gözlemleyerek, onun zihinsel işleyişleri hakkında yorumlard a bulunmak oluyor.
PSİKOLOJİNİN BİR BİLİM DALI OLARAK ORTAYA ÇIKIŞI
Psikoloji nin, ayrı bir bilim dalı olarak ortaya çıkışı, Wilhelm Wundt'un Almanya'da, 1879 yılında ilk psikoloji laboratua rını kurmasıyla gerçekleşiyor. Ancak tabii ki psikoloji biliminin ilk yıllarında ona yaşam veren ve oldukça büyük katkılarda bulunan pek çok psikoloğu da es geçmemek gerek! Psikoloji biliminin en önemli sorusunun ne olduğunu soracak olursanız, her birinin vereceği yanıt farklı olacaktır.
BİLİNÇLİ DENEYİMİN DOĞASI
1.) Yapısalcılık (W.Wundt & E. Titchener) Hayatımızda deneyimle diğimiz herşey, onu meydana getiren küçük, temel öğelerden oluşur. Örneğin; bir elma dışarıdan bakıldığında yalnızca bir elma gibi görünüyor olabilir! Peki ağzınıza alıp onu tatmanızı istesem? * tatlı * belki biraz mayhoş * sulu İşte zihnimizi n yapısını anlayabil memiz için de böylesi bir analize ihtiyacımız var, yapısalcıların adını koydukları bu yöntem: iç gözlem!
2.) Geştalt psikoloji si (M. Wertheime r) Farkındalığın doğası, yapısalcı bakış açısıyla yorumlanm amalıdır. Çünkü insan bilinci bir bütündür ve parçalara ayrılamaz. Bütün, onu oluşturan parçalardan farklıdır!Örneğin yandaki çizgilerin organizas yonuna baktığımızda, çizgilerin değişmediğini ancak farklı anlamlar ifade ettikleri ni görüyoruz. (Birbirine bakan iki yüz ya da vazo)
BİLİNÇLİ DENEYİMİN İŞLEVLERİ
Birçok erken dönem psikolog bilinçli deneyimin doğasını tartışıyorken, bir grup psikologs a bilinçli deneyimle rimizin işlevlerinin neler olabileceğine dair çalışmalar yapıyorlardı.
İşlevselcilik (W.James)
19.yy.da ortaya çıkan bu ekol, bilinç durumumuz un yararlı işlevlerine vurgu yapıyor. Yararlı işlevlerden bahsediyo rsak, akla ilk gelen tabii ki evrim! İşlevselciliğin odaklandığı konularsa: * bilinç farkındalığı * istemli eylemler (özgür irade) * alışkanlıklar * duygular
William James'in Akıntı Metaforu "su molekülleri" İşlevselcilik ekolünün kurucusu William James insan zihnini bir akıntıya benzetiyo r: "Eğer ki yapısalcılar gibi akıntının içindeki su zerrecikl erine odaklanırsanız, bütünün güzelliğini tamamıyla kaybeders iniz! Yalnızca su moleküllerini inceleyer ek balıklara barınak sağlayan dinamikle ri nasıl anlayabil irsiniz, söyler misiniz?" İşte zihni anlamak da, zihnin yapısını anlamakta n daha farklı anlamlara geliyor. Önemli olan zihnin işlevleri.
Günümüz Bilişsel Psikoloji si
Günümüzde psikologl ar zihnin işlevlerinden değil de, zihinsel işleyişlerden bahsediyo rlar. Biliş, içine algı, inanç, düşünce, hatırlama, bilme, karar verme ve bunun gibi pek çok kavramı alan tüm zihinsel işleyişleri kapsıyor. Günümüz bilişsel psikoloji sini ise içine Geştalt psikoloji si ve yapısalcılığın da bir miktar katıldığı modern bir işlevselcilik olarak tanımlayabiliriz.
PSİKOMETRİK
Psikometr ik Çalışma Nedir? 1890 yılında Paris Eğitim Bakanlığı'nın larşılaştığı bir sorun, A.Binet ve arkadaşlarını, tarihteki ilk zeka testinin temelleri ni atmaya itti. Bakanlık, zeka seviyesi farklı çocuklara farklı bir eğitim programı sunmayı amaçlıyordu.
|
|
« Son Düzenleme: Kasım 12, 2010, 10:17:19 ÖS Gönderen: administratör »
|
Logged
|
|
|
|